De patiënt als hulpverlener

De patiënt als hulpverlener
Bron: http://www.ikonrtv.nl/daw/uitzending.asp?lIntItem=2&lIntEntityId=116

Hoe vaak ga je ziek worden? Deze vraag wordt aan Marga Figlarz tijdens een sollicitatiegesprek voor de functie jongerenbegeleider gesteld. Figlarz is een zogenaamde ervaringsdeskundige; een ex-patiënt die in de psychiatrische zorg werkt.
En zij is niet de enige... Steeds meer mensen werken als zogenaamde ervaringsdeskundigen in de psychiatrische zorg. Wat betekent dat in de praktijk? Zijn deze werknemers bijvoorbeeld kwetsbaarder dan gemiddeld?

Inmiddels is er een MBO-opleiding voor ervaringsdeskundigen en omdat deze zo goed bevalt komt er volgend jaar een HBO-opleiding in Eindhoven. Roxanne Vernimmen is bestuursvoorzitter van het Utrechtse Altrecht, een van de grootste instellingen voor geestelijke gezondheidszorg in Nederland. Vernimmen wil dat binnen vijf jaar 1 op de 10 van hun personeelsleden ervaring heeft als patiënt. Ervaringsdeskundigen brengen volgens haar namelijk iets extra’s mee in de behandeling. Zo zal een ex-verslaafde eerder moeilijke momenten herkennen dan iemand die niet verslaafd is geweest. Ook zijn de ervaringsdeskundigen een rolmodel voor de patiënten, omdat zij hèt bewijs zijn dat herstel mogelijk is. Op de vraag of de behandeling op deze manier niet te persoonlijk wordt, zegt Vernimmen dat het goed is de discussie te blijven voeren over hoeveel afstand hulpverleners moeten bewaren.

De 31-jarige Marga Figlarz was negen jaar zwaar verslaafd aan de speed. Na een ontwenningskliniek en jarenlange therapie slaagt zij er nu al geruime tijd in van de drugs af te blijven. Sterker nog: zij werkt momenteel als begeleider bij ABC, een Utrechtse instelling voor jongeren met een psychotische stoornis.
ABC is een gespecialiseerde voorziening voor rehabilitatie en behandeling van jongvolwassenen met een psychotische stoornis. De instelling biedt zowel ambulante hulp als een tijdelijke klinische opname. ABC is onderdeel van Altrecht; een overkoepelende instelling voor geestelijke gezondheidszorg.

Op dit moment bieden de GGZ-instellingen werk aan ongeveer vijftig voormalige psychiatrisch patiënten. Bestuursvoorzitter Roxanne Vernimmen van Altrecht verwacht dat hun aantal de komende jaren fors gaat stijgen. In de Verenigde Staten, Groot-Britannië en Nieuw-Zeeland heeft de inzet van ex-patiënten in de geestelijke gezondheidszorg zijn nut al bewezen. Vernimmen verwacht dat zorginstellingen in heel Nederland de komende jaren ervaringsdeskundigen in dienst nemen. (Bron: ANP, 22-02-2008)

Opleidingen
Anderhalf jaar geleden begon de eerste opleiding voor ervaringsdeskundigen, bij het Utrechtse ROC Midden-Nederland. Inmiddels lieten meer dan honderd ex-patiënten zich scholen tot medewerker in de geestelijke gezondheidszorg. Initiatiefnemer Rob Ruijs roemt vooral het enthousiasme van de nieuwe medewerkers: ‘Deze mensen zijn optimaal gemotiveerd voor de patiënten. We kunnen heel veel leren van mensen die zelf ook een verleden in de psychiatrie hebben.’ De ervaringsdeskundigen geven hoop aan patiënten die zich in een schijnbaar uitzichtloze situatie bevinden. "Ik ken er die zelf in een isoleercel hebben gezeten. Ze hebben nu een baan en dat maakt indruk op patiënten die het nu zelf helemaal niet meer zien zitten. Dat is een hoopgevende gedachte voor mensen die zijn opgenomen.’
Het ROC Zadkine in Rotterdam is naast het ROC Midden-Nederland de tweede opleiding in Nederland die een opleiding aanbiedt voor ervaringsdeskundigen die aan de slag willen in de geestelijke gezondheidszorg. Er zijn daar ongeveer zestig van deze studenten.
(bron: Novum, 22-02-2008)

GGZ Eindhoven is op dit moment bezig met de voorbereidingen van een HBO-opleiding voor ervaringsdeskundigen. Waarschijnlijk start deze opleiding in 2009.

Zondag 16 maart 2008
7:05 - 8:00
Radio 1